คนเป็นโควิดมีอาการคล้าย “ไข้หวัดใหญ่” ส่วนคนที่ไม่เป็นอะไรมีอาการคล้าย “โรคประสาท” โว้ยย!! จะไม่ ปสด. ได้อย่างไร เมื่อทราบข่าวแถลงการณ์ยืนยันถึงสถานการณ์โรคโควิด-19 ในประเทศไทยว่าเป็นการระบาดระลอกใหม่ พร้อมกับจำนวนตัวเลขผู้ติดเชื้อที่สูงเพิ่มขึ้นรายวันอย่างรวดเร็ว จนทำให้คนไทยกลับมาวิตกกังวลกันอีกครั้ง และส่วนมากต้องการหาสิ่งต่าง ๆ ที่ช่วยทำให้ตนเองนั้นปลอดภัย โดยโควิดรอบแรกเรามักจะได้ยินกันอยู่บ่อยครั้งว่า สารสกัดสมุนไพรจาก “ต้นฟ้าทะลายโจร” มีสรรพคุณในการฆ่าไวรัส COVID 19 ได้
ประเด็นนี้อาจกลับมาทำให้ใครหลาย ๆ คนเคลือบแคลงใจกันอีกครั้ง และอยากรู้คำตอบที่แท้จริงว่า ฟ้าทะลายโจรป้องกันโควิดได้จริงหรือ? ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อฟ้าทะลายโจรมากินนั้น ทางเรา Ruay 365 จึงจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับ “ต้นฟ้าทะลายโจร” และไขข้อข้องใจกับสรรพคุณทางการแพทย์ที่ว่าป้องกันไวรัสโควิด 19 เรื่องราวเหล่านี้จะเป็นอย่างไร ติดตามหาคำตอบไปพร้อมกันที่นี่
รู้จัก “ต้นฟ้าทะลายโจร” สมุนไพรต้านหวัด
ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย “ฟ้าทะลายโจร” จัดเป็นสมุนไพรที่มีรสขม อยู่ในกลุ่มยาเย็น มีสรรพคุณใช้บรรเทาอาการไข้หวัด แก้ไอและเจ็บคอ เป็นสมุนไพรที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในหลายประเทศทั่วทวีปเอเชีย โดยนิยมนำส่วนของใบและลำต้นใต้ดินมาทำเป็นยารักษาโรคต่าง ๆ ในฐานะแพทย์ทางเลือก อาทิเช่น
โรคหวัด
ฟ้าทะลายโจรนิยมใช้รักษาโรคไข้หวัดตามตำราแพทย์แผนไทยมาตั้งแต่อดีต เนื่องจากมีสารสำคัญทางพฤกษศาสตร์หลายชนิด เช่น ไดเทอร์ปีนแลคโตน (Diterpene Lactones) ฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) และสารประกอบอื่น ๆ ซึ่งมักเชื่อว่าช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ทำงานดีขึ้น
ทั้งนี้ สรรพคุณของฟ้าทะลายโจรต่อโรคหวัดมีการศึกษาค่อนข้างมาก การค้นคว้าส่วนใหญ่พบหลักฐานที่มีความน่าเชื่อถือและระบุประสิทธิภาพของการรักษาอยู่ในระดับที่อาจเป็นไปได้ จึงคาดว่าฟ้าทะลายโจรอาจมีส่วนช่วยบรรเทาอาการจากโรคหวัดสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง และค่อนข้างปลอดภัยในการรับประทาน เนื่องจากจากการศึกษาไม่พบผลข้างเคียง ซึ่งอาจเป็นอีกตัวเลือกเสริมของการรักษาโรคหวัดทั่วไป
โรคลำไส้ใหญ่อักเสบ
ฟ้าทะลายโจรมีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการหลั่งสารที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบในร่างกาย ต้านอนุมูลอิสระ การแข็งตัวของเลือด และยังพบรายงานว่าสารสกัดจากฟ้าทะลายโจรช่วยป้องกันโรคลำไส้ใหญ่อักเสบจากการทดลองในสัตว์ อีกทั้งยังถูกบรรจุเป็นยาสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติของกระทรวงสาธารณสุขในหมวดกลุ่มอาการของระบบทางเดินอาหาร จึงมักนำมาใช้ประโยชน์ในการรักษาและบรรเทาโรคลำไส้อักเสบ
อย่างไรก็ตาม ฟ้าทะลายโจรอาจมีความเป็นไปได้ในการบรรเทาอาการของโรคลำไส้ใหญ่อักเสบได้เช่นเดียวกับยาเมซาลาซีนที่ใช้เป็นรักษาโรคลำไส้ใหญ่อักเสบในปัจจุบัน แต่ควรระมัดระวังในการใช้อย่างเหมาะสมและอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เป็นสำคัญ เนื่องจากการใช้ฟ้าทะลายโจรยังเป็นการแพทย์ทางเลือก และพบรายงานผลข้างเคียงจากการศึกษาอยู่บางส่วน จึงยังต้องการงานวิจัยสนับสนุนเพิ่มเติมเพื่อช่วยยืนยัน
ลดอาการไข้และอาการเจ็บคอที่มีสาเหตุจากต่อมทอนซิลอักเสบ
ต่อมทอนซิลอักเสบเป็นการอักเสบของต่อมทอนซิลจากการติดเชื้อในช่องคอ ด้วยสรรพคุณช่วยระงับอาการอักเสบและต้านเชื้อการติดเชื้อของฟ้าทะลายโจร บางส่วนจึงนิยมรับประทานสมุนไพรชนิดนี้ตามความเชื่อของสูตรยาแผนโบราณ ทั้งนี้เชื่อว่าฟ้าทะลายโจรอาจช่วยรักษาหรือบรรเทาอาการติดเชื้อในทางเดินหายใจตอนต้น แต่ต้องรอการค้นคว้าหรือหลักฐานในอนาคตเพิ่มเติม เพื่อช่วยยืนยันประสิทธิภาพมากกว่านี้
โรคข้อรูมาตอยด์
เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดการอักเสบตามข้อและหลายอวัยวะในร่างกาย ซึ่งฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ โดยเฉพาะสารแอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) จึงถูกนำมาใช้เป็นการรักษาทางเลือกในโรคภูมิต้านตนเองหรือแพ้ภูมิตนเอง แต่ต้องบอกก่อนว่าฟ้าทะลายโจรอาจนำไปใช้เป็นการรักษาเสริมในผู้ป่วยโรคข้อรูมาตอยด์ในอนาคต และยังต้องทำการศึกษากับกลุ่มการทดลองขนาดใหญ่ขึ้นและติดตามผล อีกทั้งยังมีปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับโรคอีกหลายส่วน ทำให้ยากต่อการสรุปผลทันที
โรคไข้หวัดใหญ่
คุณสมบัติของฟ้าทะลายโจรคือช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ทำงานได้ดีขึ้น จึงคาดกันว่าฟ้าทะลายโจรน่ามีประสิทธิภาพในการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่ได้เช่นกัน และจากการศึกษาผลพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับสารสกัดฟ้าทะลายโจรมีอาการดีขึ้นเร็วและอาการแทรกซ้อนน้อยกว่า ทั้งนี้ การวิจัยในครั้งนี้เป็นเพียงการศึกษาเบื้องต้นและยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมในด้านอื่นก่อนการสรุปผล
สรรพคุณ และ ประโยชยน์ ของ “ฟ้าทะลายโจร”
จากข้างต้นพอจะทราบได้ว่า ต้นฟ้าทะลายโจร หรือ ฟ้าทะลายโจร เป็นยารักษาโรคต่าง ๆ ในฐานะแพทย์ทางเลือกเท่านั้น ยังไม่มีข้อสรุปผลที่แน่ชัดว่าจะสามารถรักษาโรคต่าง ๆ หายได้จริง เพียงแต่พบผลจากการศึกษาและวิจัยว่าช่วยบรรเทาอาการเหล่านั้นให้ดีขึ้นได้ แต่ด้วยความที่เป็นสมุนไพร จึงเป็นยาธรรมชาติที่มีความปลอดภัยสูง และมีสรรพคุณ กับ ประโยชยน์อีกมากมาย ที่ช่วยบรรเทาอาการต่าง ๆ ได้ ดังนี้
- ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย ช่วยกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย ต่อต้านสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกาย รวมไปถึงช่วยกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดขาวให้จับกินเชื้อโรคได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย
- มีฤทธิ์ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
- เป็นยาขมที่ช่วยทำให้เจริญอาหาร
- ช่วยแก้ไข้ทั่ว ๆ ไป อาการหวัด คัดจมูก รวมถึงอาการปวดหัวตัวร้อน เช่น ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น
- ช่วยแก้อาการปวดหัวตัวร้อน อาการปวดหัวแบบไม่มีสาเหตุ
- ช่วยแก้อาการไอ ลดน้ำมูก และช่วยฆ่าเชื้อที่จมูก
- ช่วยลดและขับเสมหะ
- ช่วยระงับอาการอักเสบ แก้อาการเจ็บคอ คออักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ หลอดลมอักเสบ
- ช่วยแก้อาการติดเชื้อ ระงับการเจริญเติบโตของเชื้อโรคที่เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเสีย ท้องร่วง ท้องเดิน เป็นบิด
- ช่วยแก้อาการร้อนใน
- มีฤทธิ์ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจ
- ช่วยยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเกิดหนอง
- มีสรรพคุณช่วยในการย่อยอาหารและช่วยเร่งให้ตับสร้างน้ำดี
- ช่วยควบคุมและป้องกันมิให้เชื้อไวรัสหวัดชนิดต่าง ๆ เข้าสู่ร่างกาย
- ส่งเสริมการไหลเวียนของโลหิตให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
- ช่วยบรรเทาอาการของโรคริดสีดวง
- บรรเทาอาการกระเพาะอาหารอักเสบจากเชื้อไวรัส ฯลฯ
ข้อควรระวังในการทาน “ฟ้าทะลายโจร”
ถึงฟ้าทะลายโจรจะมีสรรพคุณดีขนาดไหน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเหมาะกับสุขภาพของทุกคน ผู้ใช้ควรมีความรู้ว่าสมุนไพรบางชนิดนั้นก็มีผลข้างเคียงบางประการเช่นกัน และยังมีข้อควรระวังอีกมากมายที่คุณควรทราบก่อนทานยาฟ้าทะลายโจร ได้แก่
- อาการแพ้ยา ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย อ่อนเพลีย มึนศีรษะ ลืมลมพิษ และเลือดกำเดาไหล
- เมื่อใช้ในขนาดสูงหรือต่อกันเป็นเวลานานเกิน 3 เดือน อาจทำให้เกิดอาการต่อมน้ำเหลืองโต อาการแพ้รุนแรง (serious allergic reactions) และการทำงานของตับแย่ลง หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้แขนขามีอาการชาหรืออ่อนแรง
- หากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกัน 3 วัน แล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้นระหว่างใช้ยา ควรหยุดใช้ และไปพบแพทย์
- สตรี มีครรภ์ไม่ควรใช้ฟ้าทะลายโจร การที่ห้ามใช้ในสตรีตั้งครรภ์และให้นมบุตร เนื่องจากมีการศึกษาในหนูทดลองพบว่าน้ำต้มฟ้าทะลายโจรมีผลทำให้หนูแท้งได้
- การกินฟ้าทะลายโจรรักษาโรคนาน ๆ ติดต่อกันหลายปีอาจจะเกิดอาการข้างเคียงได้ เช่น มีอาการท้องอืด อาหารไม่ย่อย แขนขาไม่มีแรงได้
- ห้ามใช้ฟ้าทะลายโจรสำหรับแก้เจ็บคอในกรณีต่าง ๆ ดังนี้ ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากติดเชื้อ Streptococcus group A, ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคไตอักเสบเนื่องจากเคยติดเชื้อ Streptococcus group A, ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคหัวใจรูห์มาติค, ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย และมีอาการรุนแรง เช่น มีตุ่มหนองในคอ มีไข้สูง หนาวสั่น
“ต้นฟ้าทะลายโจร” ฆ่าเชื้อไวรัส ป้องกันโควิด ได้จริงหรือไม่ ?
เอาล่ะ! ทีนี้มาถึงหัวข้อที่ทุกคนรอคอยและอยากรู้กันมากที่สุด เพื่อไม่เป็นการเสียเวลาตาม Ruay มาไขข้องใจนี้ด้วยคำตอบที่น่าเชื่อถือจาก ศูนย์ปฏิบัติการด้านข่าวโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กระทรวงสาธารณสุข ซึ่งเป็นความร่วมมือของกรมการแพทย์แผนไทยฯ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และองค์การเภสัชกรรม
สำหรับการวิจัยยาฟ้าทะลายโจรรักษาโควิด-19 นพ.ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า ฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อและยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้ แต่ไม่มีฤทธิ์ในการป้องกันเซลล์จากการติดเชื้อ จึงไม่แนะนำให้รับประทานเพื่อการป้องกันโรค โดยที่ยังไม่มีอาการ เพราะไม่มีผลในการป้องกัน แต่ให้รับประทานทันทีเมื่อเริ่มมีอาการคล้ายอาการของโรคไข้หวัดใหญ่ ได้แก่ มีไข้ ไอ เจ็บคอ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ก่อโรคไข้หวัดใหญ่ หรือไวรัสก่อโรคทางเดินหายใจอื่น
และสำหรับความคืบหน้าการทดลองการใช้ฟ้าทะลายโจรในคน ได้ศึกษานำร่องผลของยาสารสกัดฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยโรคโควิด 19 ระดับความรุนแรงน้อย ในระหว่างเดือนเมษายน-กรกฎาคม 2563 รวมทั้งได้เตรียมความพร้อมให้เพียงพอกับความต้องการ โดยให้เกษตรกรปลูกในพื้นที่ 65 ไร่ อย่างไรก็ตามห้ามใช้ยาฟ้าทะลายโจรในหญิงตั้งครรภ์ ให้นมบุตร และผู้ป่วยที่มีอาการไข้เจ็บคอจากการติดเชื้อแบคทีเรีย หากมีอาการแพ้ฟ้าทะลายโจรให้หยุดใช้ยาทันที รวมทั้งควรระวังในผู้ที่ใช้ยาวาร์ฟาริน แอสไพริน โคลพิโดเกรล ยาลดความดันโลหิต และการใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะอาจทำให้แขนขาชา หรืออ่อนแรง
วิธีทาน “ฟ้าทะลายโจร” ให้ปลอดภัย
การรับประทานเพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นไข้หวัด ให้รับประทาน
- ฟ้าทะลายโจรวันละ 1 แคปซูล ต่อเนื่องกัน 5 วันต่อสัปดาห์ หรือวันเว้นวัน ได้นาน 3 เดือน ในช่วงไวรัสแพร่ระบาด
การรับประทานเมื่อมีไข้ มีอาการไอ เจ็บคอ ให้รับประทาน
- อายุ 12 ปีขึ้นไป ครั้งละ 3 แคปซูล หลังอาหาร 3 มื้อ และก่อนนอน จนอาการดีขึ้น (ไม่เกิน 7 วัน)
- อายุ 4-11 ปี วันละ 1-2 เม็ด ไม่เกิน 10 วัน
**ในช่วงโควิด-19 ระบาด หากมีอาการไข้ ไอ จาม มีน้ำมูก และหายใจเหนื่อยหอบ มีความเสี่ยงอื่นๆ ควรพบแพทย์ก่อนใช้ยาฟ้าทะลายโจร
สรุป
แม้ว่าฟ้าทะลายโจรจะมีประโยชน์ในการรักษาโรคอย่างกว้างขวาง แต่ก็มีสรรพคุณในการรักษาอาการไข้หวัดธรรมดา อาการท้องเสียที่ไม่ติดเชื้อแบคทีเรีย และอาการไอเท่านั้น ควรระมัดระวังในการใช้อย่างเหมาะสมและอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เป็นสำคัญ เนื่องจากการใช้ฟ้าทะลายโจรยังเป็นการแพทย์ทางเลือก และพบรายงานผลข้างเคียงจากการศึกษาอยู่บางส่วน
นอกจากนี้ยังไม่มีข้อมูลวิชาการใดยืนยันถึงการรักษาโควิด 19 ได้ เพียงแต่มีผลวิจัยออกมาว่าฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อและยับยั้งการแบ่งตัวของไวรัสได้ แต่ไม่มีฤทธิ์ในการป้องกันเซลล์จากการติดเชื้อ จึงไม่แนะนำให้รับประทานเพื่อการป้องกันโรค โดยที่ยังไม่มีอาการนั่นเอง
ดังนั้นทาง Ruay จึงขอให้คนไทย รับประทานอาหารปรุงสุก ใช้ช้อนส่วนบุคคล นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ และป้องกันโควิดด้วยการใส่แมส ล้างมือบ่อย ๆ และเว้นระยะห่างทางสังคม รวมถึงอย่าตื่นตัวกับกระแสฟ้าทะลายโจรให้มากเกินไปจนเกิดการกักตุนและทำให้ราคาสูงได้ แต่ทั้งนี้เราคนไทยก็ยังต้องคอยติดตามกันต่อไปว่า วัคซีนกันโควิด-19 จะเข้ามาเมื่อไหร่ สิ่งที่เราทำได้ตอนนี้คือคอยสังเกตอาการของตัวเอง พร้อมให้กำลังใจกันและกัน เพราะเราเชื่อว่าโควิดรอบนี้เราจะผ่านไปด้วยกันได้แบบรอบที่แล้วอย่างแน่นอน
บทความแนะนำอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
