เราทุกคนเกิดมาพร้อมกับความเชื่อและความศรัทธา ไม่ว่าจะเป็นศรัทธาในแต่ละศาสนา ศรัทธาในอำนาจสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยเฉพาะในบริบทของสังคมไทยแล้ว “ความเชื่อ” ถือว่ามีอิทธิพลกับชีวิตของคนไทยมากเลยทีเดียว สังเกตได้จากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มากมายหลายรูปแบบที่เราให้ความเคารพนับถือ จุดธูปกราบไหว้ขอพร แต่รู้หรือไม่ว่าจำนวนธูปที่ไหว้นั้น จุดธูปกี่ดอก บอกอะไร ?
การบูชาสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย มีบางสิ่งที่ถือปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันก็คือ “การจุดธูป” ซึ่งการจุดธูปกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิิ์แต่ละที่ หรือแต่ละอย่างนั้น กลับมีจำนวนของการจุดธูปที่ไม่เหมือนกันอีก เอาเป็นว่าวันนี้ Ruay365.com จะมาไขทุกข้อสงสัยประเด็นเหล่านี้ให้กับทุกคนเอง
การจุดธูป คติ ความเชื่อ เกี่ยวกับการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์
“ธูป” เป็นสิ่งที่ใช้เป็นเครื่องสักการะบูชามาตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ เพื่อบูชาเทพเจ้าหรือทำให้เทพเจ้าพอใจด้วยของหอม ส่วนในทางพุทธศาสนานั้น เรื่องของการจุดธูปมีการกล่าวไว้ว่า ในช่วงที่พระพุทธเจ้าใกล้จะปรินิพพาน (การตายของพระพุทธเจ้า) เหล่าเทพเทวดาทุกชั้นฟ้าต่างลงมาถวายความเคารพต่อพระพุทธองค์ด้วยดอกไม้และของหอม ๆ เช่น กำยาน ธูปเทียน
โดยถือว่า “การจุดธูป” เป็นการบูชาพระองค์อย่างหนึ่ง รวมถึงเป็นการไหว้บูชาพระรัตนตรัย สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ส่วน “การจุดเทียน” นั้นถือว่าเป็นตัวแทนของแสงสว่างแห่งชีวิต และ “ดอกไม้หอม” แทนคุณงามความดี ความเจริญ
ฉะนั้นแล้ว “การจุดธูป เทียน” จึงเป็นคติความเชื่อดลบันดาลให้ผู้ที่บูชาประสบความสำเร็จในกิจการงานต่าง ๆ ป้องกันภัยและบันดาลให้อยู่กันอย่างร่มเย็นเป็นสุข ซึ่งการใช้ธูปเป็นสื่อกลางในการจุดบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เรียกว่าอยู่คู่กับวิถีชีวิตของคนไทยมาอย่างยาวนาน
การสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จุดธูปกี่ดอก บอกอะไร
สำหรับการจุดธูปนั้น มีคติความเชื่อที่ยึดถือและสืบทอดเป็นประเพณีนิยมกันมาตั้งแต่อดีตจวบจนปัจจุบัน ส่วนใหญ่แล้วคนไทยจะนิยมจุดธูปจำนวนเท่าเลขคี่เพราะเชื่อว่าเป็นเลขมงคล ตั้งแต่จำนวน 1 – 3 – 5 – 7 – 9 แต่จำนวนอาจจะลดหลั่นตามสถานภาพของสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้น ๆ ส่วน 108 ดอก น่าจะเป็นจำนวนที่มากที่สุด
แท้จริงแล้วการจุดธูปที่มีจำนวนแตกต่างกันนั้น ขึ้นอยู่กับตำนานท้องถิ่น หรือขึ้นอยู่กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เราตั้งใจจะกราบไหว้มากกว่า โดยหลักความเชื่อในความหมายของการจุดธูปแต่ละดอก เหมาะสมแก่การใช้ไหว้อะไรบ้าง ดังนี้
- จุดธูป 1 ดอก: ไหว้ศพ เจ้าที่ วิญญาณธรรมดาที่ไม่ได้ขึ้นชั้นเทพ
- จุดธูป 2 ดอก: ใช้บูชาเจ้าที่เจ้าทาง ผีบ้านผีเรือน วิญญาณภาคพื้น
- จุดธูป 3 ดอก: ใช้บูชาพระรัตนตรัย พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
- จุดธูป 5 ดอก: ใช้บูชาพระรัตนตรัย บูชารัชกาลที่ 5 ธาตุทั้งห้า หรือทิศทั้งห้า รวมถึงไหว้ศาลพระภูมิ
- จุดธูป 7 ดอก: ไหว้พระพรหม บูชาพระอาทิตย์ ถือคติคุ้มครองทั้ง 7 วันในสัปดาห์
- จุดธูป 8 ดอก: บูชาเทพเจ้าของชาวฮินดู
- จุดธูป 9 ดอก: บูชาแก้ว 9 ประการ พระพุทธคุณทั้งเก้า และพระเทพารักษ์
- จุดธูป 10 ดอก: ใช้บูชาเจ้าที่ตามความเชื่อของชาวจีนบางกลุ่ม เกี่ยวข้องกับธาตุไฟ ตามกำลังของพระเสาร์ มีกำลัง 10 เพื่อใช้ในการสวดเสริมดวงชะตา
- จุดธูป 12 ดอก: บูชาเจ้าแม่กวนอิม บูชาพระคุณของแม่ บูชาตามกำลังพระราหู
- จุดธูป 16 ดอก: บูชาเทพชั้นครู หรือพิธีกลางแจ้งที่มีการอัญเชิญเทวดาที่สำคัญหมายถึงสวรรค์ 16 ชั้น
- จุดธูป 19 ดอก: บูชาเทวดาทั้ง 10 ทิศ
- จุดธูป 21 ดอก: บูชาพระคุณของพ่อ บูชาแม่พระธรณี
- จุดธูป 32 ดอก: ใช้สวดชุมนุมเทวดาทั้ง 4 ทิศ การไหว้ 16 ชั้นฟ้า 15 ชั้นดิน และ 1 โลกมนุษย์
- จุดธูป 108 ดอก: บูชาสิ่งสูงสุดทั่วทั้งโลกทุกชั้นฟ้า
เคล็ดลับ การปักธูป (ลงกระถางธูป)
เมื่อทราบแล้วว่า จุดธูปกี่ดอก บอกอะไร ผู้บูชาก็จำเป็นต้องรู้ว่า “การปักธูป” นั้นมีเคล็ดลับและความหมายเฉกเช่นเดียวกัน โดยวิธีการปักธูปลงกระถางธูปนั้น มีเหตุผลและให้อานุภาพแตกต่างกันไปตามทิศที่ปัก ดังนี้
- ธูปที่ปักตรงกลางกระถางธูป: เทียมเท่ากับบูชาดวงชะตาทั่วไปของตนเอง
- ธูปที่ปักขวาตรงกระถางธูป: เทียมเท่ากับป้องกันอันตรายอาถรรพณ์เพศไม่ให้เกิดกับดวงชะตาตนเอง
- ธูปที่ปักซ้ายตรงกระถางธูป: เทียมเท่ากับให้เป็นเมตตามหาเสน่ห์กับดวงชะตาทั่วไป
- ธูปที่ปักด้านบนกระถางธูป: เทียมเท่ากับบูชาทิศเหนือเพื่อเป็นสิริมงคลกับดวงชะตาตนเอง
- ธูปที่ปักด้านล่างกระถางธูป: เทียมเท่ากับบูชาทิศใต้เพื่อเป็นสิริมงคลกับดวงชะตาตนเอง
- ธูปที่ปักด้านเฉียงกระถางธูป: เทียมเท่ากับบูชาทิศตามทิศต่าง ๆ เพื่อเป็นสิริมงคลดวงชะตาตนเอง
ห้าม ปักธูปกลับหัว
แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะปักธูปทิศไหนหรือตำแหน่งไหนก็ตาม อย่า “ปักธูปกลับหัว” เด็ดขาด เพราะการปักธูปกลับหัวเป็นความเชื่ออย่างหนึ่งด้านไสยศาสตร์ หมายถึง การสะกดวิญญาณเพื่อไม่ให้มาทำร้ายผู้ปักธูป หรือเพื่อไม่ให้มาเรียกร้องทวงความยุติธรรม อีกทั้งเป็นการแสดงการไม่ให้อโหสิกรรมหรือไม่ยกโทษให้ ถือเป็นการกระทำที่ไม่ดีนัก และไม่ควรทำอย่างยิ่ง ถือว่าไม่เป็นมงคลแล้วยังถือว่าผิดหลักพุทธศาสนาอีกด้วย
สรุป
ข้อสงสัยที่ว่า จุดธูปกี่ดอก บอกอะไร หรือไหว้อะไรใช้ธูปกี่ดอกนั้น เรียกได้ว่าเป็นคติความเชื่อเกี่ยวกับการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่ยึดถือและสืบทอดเป็นประเพณีนิยมกันมาตั้งแต่อดีตจวบจนปัจจุบัน
ความเชื่อและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายนั้น เปรียบเสมือนกำลังใจในการใช้ชีวิตอยู่ของคนไทยเลยก็ว่าได้ โดยความหมายของการวิธีการกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้น คือ
- การจุดธูป: เป็นการบูชาพระองค์อย่างหนึ่ง รวมถึงเป็นการไหว้บูชาพระรัตนตรัย สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ
- การจุดเทียน: เป็นตัวแทนของแสงสว่างชีวิต
- ดอกไม้หอม: เป็นตัวแทนคุณงามความดี ความเจริญ
กล่าวคือ การสักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ด้วยการจุดธูปเทียน และถวายดอกไม้ รวมถึงการปักธูปตามทิศมงคลต่าง ๆ เป็นการทำอมิสบูชา ขอพรให้เกิดความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตนั่นเอง ทั้งนี้ควรระมัดระวังการปักธูปกลับหัวเอาไว้ เนื่องจากเป็นการกระทำที่ไม่เป็นมงคลแล้วยังถือว่าผิดหลักพุทธศาสนาอีกด้วย
สุดท้ายนี้อยากให้ทุกคนพึงระลึกไว้เสมอว่าทั้งหมดทั้งมวลเราจะต้องอยู่ในศีลในธรรม ไม่เบียดบังใคร ขยันทำมาหากิน สิ่งที่ขอจึงจะเป็นจริงตามความปรารถนา
