“ย่าตา! วันสารทจีน คือวันอะไร” เด็กชายตัวน้อย กระโดดไปมา โต๊ะกลมตัวใหญ่ เรียงรายไปด้วยของไหว้เจ้า…
วันนี้เป็นวันที่ทุกคนในครอบครัวใส่เสื้อสีแดง และมาเจอกันในรอบปี บ้านหลังเล็ก ๆ ในตลาดนนท์ ที่ปกติดูว้าวุ่น จึงยิ่งวุ่นวายขึ้นกว่าเดิม… ทั้งพี่ ป้า น้า อา มานั่งรวมกันหมด ตะโกนคุยกันเสียงดัง จนแทบได้ยินไปถึงหน้าปากซอย!
“วันสารทจีน ก็คือ วันที่องกง อาม่า ของเอ็ง จะกลับมาบ้านไง!” หญิงชราเอ่ย “พวกเราถึงต้องเตรียมอาหาร ไว้ต้อนรับบรรพบุรุษของเรา…”
หญิงชราร่างเล็ก เดินกระท่อนกระแท่น เข้าไปในครัว เธอยกถาดหมู เห็ด เป็ด ไก่ ออกมาวางที่โต๊ะ ที่มีกระถางธูปวางอยู่ บนฝาผนังมีหิ้ง ที่วางกรอบรูป ของชายและหญิง ที่เด็กน้อยไม่เคยเห็น…
“ใครคืออากง อาม่า!” เด็กชายเจ้าเนื้อ ตาตี่ ๆ เอ่ยถาม
“‘อากง’ ก็คือ ปู่ ‘อาม่า’ ก็คือ ย่า ของเอ็งไง” หญิงชราเอ่ย และชี้ขึ้นไปบนหิ้ง “รู้จักมั้ยใคร…”
“รู้จัก!” เด็กน้อยเอ่ย “ย่าปุย ย่าปุย!” จากนั้นเด็กน้อยตาตี่ ก็วิ่งออกไปนอกบ้าน และไปเล่นเตะต่อยกับพี่ชาย
“เห้ย! ไอ้เปา มันรู้จักชื่อย่ามัน ได้ยังไงวะ!” ชายผิวเข้ม ตะโกนขึ้น เขาคือพ่อ ของเปา เด็กตัวเล็กขี้สงสัย “ไอ้เปา ๆ มานี่ก่อน!” เขาโบกมือเรียกลูกชาย ให้มานั่งที่ตัก
“ใครคือ ‘ย่าปุย’ รู้จักได้ไง!” เขาจำได้ว่าตน ไม่เคยบอกลูกมาก่อนเรื่องย่า เพราะเปามันเด็กอยู่ พึ่งอายุ 4 ขวบ…
“คนนั้น!” เปาชี้ไป ที่กรอบรูปเก่า ๆ ที่มีภาพขาวดำ “เมื่อคืนหนูเจอ ย่าปุย มาหาที่ห้องนอน”
หลังจากไอ้เปาพูดจบ ทุกคนในบ้านก็มองหน้ากัน แบบตกใจ… ความเงียบเข้ามาแทรก เสียงเจี๊ยวจ๊าว เหลือเพียงแค่เสียงทีวี ที่ยังคงดังอยู่ต่อเนื่อง…
เรื่องจริงที่เกิดขึ้นนี้ ยังตราตรึงอยู่ในความทรงจำของฉันเสมอมา… ตั้งแต่ปีนั้น ฉันก็คิดมาเสมอว่า บรรพบุรุษของเราที่จากไป ท่านไม่เคยหายไปไหนเลย และจะกลับมาที่บ้านทุกปี เพื่อดูว่าลูกหลานเติบโต ได้ดิบได้ดีไปถึงไหนแล้ว
เพราะความเชื่อ คือสิ่งหล่อเลี้ยงชีวิต… ด้วยเหตุนี้เอง! เราจึงต้องรู้จักกับ วันสารทจีน ให้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะลูกหลานชาวจีน วันนี้จะพาไปรู้จัก วันสารทจีน ว่าคือวันอะไร มีตำนานเล่าขานอย่างไร และไหว้เจ้าวิธีไหน ถึงจะรวย ๆ เฮง ๆ! อ่านไว้ รับรองอากง อาม่าจะต้องปลื้ม ให้โชคงวดนี้ ถูกหวยแน่นอน!
วันสารทจีน คือวันอะไร
สำหรับคนที่ยังไม่ทราบ! เทศกาลสารทจีน ก็คือ วันสำคัญที่ลูกหลานชาวจีนทุกคน จะกลับมาเยี่ยมบ้านกัน อย่างพร้อมหน้าพร้อมตา เพื่อแสดงความรัก ความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ (ทั้งที่ยังมีชีวิต และที่จากไปแล้ว) และจะมีการทำ พิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ ไหว้เทพเจ้า และสัมภเวสีด้วย!
วันสารทจีน ตรงกับวันเพ็ญ 15 ค่ำเดือน 7 ของปฏิทินจีน ไม่ตรงกับปฏิทินไทย… ดังนั้นวัน สารทจีนของทุกปี จะเปลี่ยนวันที่ไปเรื่อย ๆ โดย วันสารทจีน 2563 นี้ ตรงกับวันที่ 2 กันยายน
ตามความเชื่อของจีนโบราณ เชื่อว่าวันสารทจีน เป็นวันที่ประตูนรกเปิดออก เป็นวันที่โลกคนตาย และโลกคนเป็นเชื่อมโยงถึงกัน “เช็งฮีไต๋ตี๋” (ยมบาล) จะตรวจดูบัญชีวิญญาณคนตาย และดูว่าใคร เป็นวิญญาณดีหรือร้าย ถ้าเป็นวิญญาณดี ก็จะอนุญาตให้ไปเยี่ยมลูกหลานได้หนึ่งวัน แต่ถ้าเป็นวิญญาณชั่ว ก็จะถูกลากลงนรก ดังนั้นคนจีนจึงปลูกฝัง ให้ลูกหลานทำความดี
ตำนาน วันสารทจีน
มีตำนานสารทจีนเรื่องหนึ่ง ที่คุณควรรู้… เป็นเรื่องเกี่ยวกับ ชายหนุ่มผู้หนึ่ง ที่มีนามว่า “มู่เหลียน” (ไม่ใช่มู่หลาน ที่ไปออกรบแทนพ่อนะ!) เขาเป็นคนเคร่งครัดพุทธศาสนามาก! ผิดกับหม่าม๊าของเขา ที่เป็นคนใจบาป ไม่เคยเชื่อเรื่องนรก สวรรค์ มีอยู่จริง…
อยู่มาปีหนึ่ง ในช่วงเทศกาลกินเจ นางเกิดความหมั่นไส้ คนที่ถือศีลกินผัก นุ่งขาวห่มขาว นางจึงวางแผนทำร้าย… โดยให้ มู่เหลียน ไปเชิญผู้ถือศีลเหล่านั้น มาร่วมทานอาหารที่บ้านของนาง เมื่อผู้ถือศีลแถวบ้าน รู้ว่าแม่ของมู่เหลียน มีจิตใจเป็นกุศล จึงพากันมาร่วมงานกันทั้งหมู่บ้าน แต่ปรากฏว่า! ในอาหารบนโต๊ะ ที่ทุกคนกำลังรับประทานอยู่นั้น มีส่วนผสมของน้ำมันหมู่อยู่ด้วย… นางคนนี้ มันร้ายจริง ๆ ค่ะ!
ด้วยการกระทำแย่ ๆ ของแม่มู่เหลียน ส่งผลให้เมื่อนางตายไป… นางก็ตกนรกอเวจี! มหานรกขุมที่ 8 ต้องถูกทรมานแสนสาหัส วันหนึ่งเมื่อมู่เหลียน เกิดคิดถึงแม่ของเขา เขาจึงลองนั่งสมาธิ ถอดกายทิพย์ไปเยือนนรก และพบกับหม่าม๊าที่กำลังอดตาย ด้วยความกตัญญูของเขา ก็พยายามป้อนน้ำ ป้อนข้าวแม่ แต่อาหารเหล่านั้น กลับกลายเป็นไฟนรก ลวกปากแม่จนพอง…
มู่เหลียนทนดูไม่ได้ จึงไปอ้อนวอนขอรับโทษแทนแม่ของตน เขาจึงถูกนำร่างไปต้มในกะทะทองแดง (โธ่เอ๋ย! ไม่ยุติธรรมเลยชีวิต…) แต่ท้ายที่สุด! พระพุทธเจ้า ได้เสด็จลงมาโปรดไว้ได้ทัน ท่านเอ่ยว่า “กรรมใดใครก่อ ก็ย่อมจะเป็นกรรมของผู้นั้น” และท่านก็ได้มอบ “คัมภีร์อิ๋ว หลันเผิน” ให้มู่เหลียน เพื่อท่องเรียกเซียนจากทุกทิศทุกทาง มาช่วยผู้มีพระคุณของเขา ให้หลุดพ้นจากความอดอยากและทุกข์ทรมาน…
โดย มู่เหลียน ต้องสวดคัมภีร์อิ๋ว หลันเผิน และ ถวายอาหารทุกปี ในเดือนที่ประตูนรกเปิด จึงเป็นที่มา ของธรรมเนียมปฏิบัติของชาวจีน ที่ต้องมีการไหว้เจ้า เพื่อขอพร ขอสิ่งดี ๆ ให้กับบรรพบุรุษที่ล่วงลับ และเผากระดาษเงิน กระดาษทองไปให้พวกเขา
วิธีไหว้ วันสารทจีน ให้รวย ๆ เฮง ๆ!
หลังจากที่เรารู้ตำนานดราม่าของวันสารทจีนแล้ว เราคงเข้าใจแล้วว่า วันสารทจีนนั้น สำคัญต่อบรรพบุรุษอย่างมาก! เพื่อเป็นการส่งผลบุญให้ปู่ ย่า ตา ยายแล้ว ก็ยังเป็นการสวดบูชาต่อเทพเจ้า ให้ช่วยบันดาลความมั่งคั่ง ร่ำรวย ให้กับวงตระกูลอีกด้วย! การไหว้สารทจีนมีขั้นตอนง่าย ๆ ดังนี้!
- จัดโต๊ะพิธี เตรียมอาหารคาว หวาน ให้เรียบร้อย สำหรับ 3 จุด ได้แก่ ไหว้เจ้าที่ ไหว้บรรพบุรุษ และไหว้ผีไม่มีญาติ
- จุดธูปเทียนไหว้เจ้าที่ในตอนเช้า ก่อนอันดับแรก!
- จากนั้นก็เป็นการไหว้บรรพบุรุษ เวลาก่อนเที่ยง เท่านั้น!
- หลังทำพิธีเสร็จ ประมาณ 30 นาที ให้เริ่มเผากระดาษเงิน-กระดาษทอง
- แล้วค่อยทำพิธีไหว้วิญญาณไร้ญาติในตอนบ่ายหรือเย็น
- จบงานแบบปัง ๆ ด้วยการจุดประทัดตาม เป็นอันเสร็จพิธี!
เพียงแค่ปฏิบัติตาม 6 ขั้นตอนง่าย ๆ นี้ ก็สามารถไหว้สารทจีนถูกวิธีแล้ว! นอกจากนั้นยังจะได้โชคลาถจากเทพเจ้า บรรพบุรุษ และผีไร้ญาติอีกด้วย
ของไหว้สารทจีนมีอะไรบ้าง ?
สำหรับคนที่ไม่รู้ว่า การไหว้สารทจีนแบ่งเป็นกี่ชุด และต้องเตรียมของไหว้สารทจีน อะไรยังไงกันบ้าง ไปดูกันเลย ง่ายมาก ไม่ยุ่งยากอย่างที่คิด! ชุดของไหว้สารทจีนแบ่งออกเป็น 3 ชุด คือ
1. ของไหว้เจ้าที่
เคล็ดลับการไหว้ศาลเจ้าที่! จะต้องไหว้ตอนเช้า ด้วยอาหารคาว และอาหารหวาน ขนมที่นิยมไหวเจ้าที่จะเป็น ขนมถ้วยฟู กุยช่าย ขนมเทียน ขนมเข่ง ต้องมีจุดสีแดงแต้ม ไว้ตรงกลางด้วยนะ! สำคัญมาก! เพราะชาวจีนเชื่อว่า “สีแดง” เป็นสีมงคล
นอกจากนั้นควรจะต้องเตรียม น้ำชา ผลไม้ เหล้าจีน หรือกระดาษเงิน กระดาษทอง ตามสมควรด้วย! อยากรวยจดด่วน!
2. ของไหว้บรรพบุรุษ
คล้าย ๆ กับของไหว้เจ้าที่ แต่ขอแนะนำ! ให้เตรียมอาหารที่บรรพบุรุษชอบ ปู่ใคร ย่าใคร ชอบทานอะไร จำกันได้ไหม ถ้าจำได้ก็ทำให้ท่านทานได้เลย แต่ควรจะมีอาหารที่เป็นน้ำ เช่น แกง ต้มจืด หรือขนมน้ำใส ๆ
ส่วนคนที่คิดไม่ออก เขานิยมไหว้ ขนมเทียน ขนมเข่ง ผลไม้ น้ำชา แก่บรรพบุรุษ อย่าลืม!กระดาษเงิน กระดาษทองด้วยนะ เพื่อให้บรรพบุรุษนำไปใช้ในภพภูมิหน้า
3. ของไหว้สัมภเวสี
สำหรับ “สัมภเวสี” ณ ที่นี้หมายถึง ดวงวิญญาณเร่รอน ไม่มีญาติ จะต้องทำการไหว้นอกบ้าน หรือหน้าบ้าน เท่านั้น! ซึ่งจะประกอบไปด้วย ของคาวหวาน และ ผลไม้ตามที่เรามี
ขาดไม่ได้เลย! คือ เหล้าขาว เส้นหมี่ น้ำชา และกระดาษเงิน กระดาษทอง ซึ่งทุกอย่างจะต้องวางอยู่ด้วยกัน ในโต๊ะเซ่นไหว้นะจ๊ะ ลองไปจัดกันดู
วีธีการตั้งโต๊ะสารทจีน ที่ถูกต้อง!
เมื่อเราทราบแล้วว่า มีของไหว้อะไรบ้าง เราก็มาดูกันว่า วิธีการตั้งโต๊ะไหว้สารทจีน ที่ถูกตามตำราเป็นอย่างไร ไปดูจากรูปข้างล่างนี้ได้เลย
แค่จัดโต๊ะไหว้สารทจีน ตามภาพข้างบนนี้ ก็จะได้รวย ๆ สวย ๆ ตลอดปีแล้วค่า! ลองไปทำกันดูนะ!
ของไหว้ วันสารทจีน เสริมความมงคล!
อยากรู้ไหมว่า ชาวจีนเขาใช้อะไรไหว้สารทจีน เขาถึงได้โชค ได้ลาภตลอดทั้งปี!
ขนมมงคล 5 อย่าง ที่คนจีนนิยมไหว้ เรียกว่า “โหงวเปี้ย” หรือเรียกชื่อ แบบเป็นชุดว่า “ปัง เปี้ย หมี่ มั่ว กี”
- ปัง คือ ขนมทึงปัง เป็นขนมที่ทำมาจากน้ำตาล
- เปี้ย คือ ขนมหนึงเปี้ย คล้ายขนมไข่
- หมี่ คือ ขนมหมี่เท้า ทำมาจากแป้งข้าวเจ้าข้างในไส้เต้าซา
- มั่ว คือ ขนมทึกกี่ เป็นขนมข้าวพองสีแดงตรงกลางมีไส้เป็นแผ่นบาง
- กี คือ ขนมทึงกี ทำเป็นชิ้นใหญ่ยาวเวลาจะกินต้องตัดเป็นชิ้นเล็ก ๆ
ปัจจุบัน ไม่ค่อยมีใครใช้ขนมทั้ง 5 อย่างนี้ไหว้สารทจีนแล้ว เพราะเป็นขนมที่หาทานยากมาก ชาวไทยเชื้อสายจีนจึงเปลี่ยนมาใช้ ขนมเทียน ในการไหว้แทน
สรุปง่าย ๆ ของไหว้มงคล จะแบ่งออกเป็น!
- ของคาว 5 อย่าง ได้แก่ ไก่ หมู เป็ด ไข่ หมึก ปลา
- ของหวาน 5 อย่าง ได้แก่ ขนมเทียน ขนมมัดไต้ ขนมถ้วยฟู (ขนมสาลี่ปุยฝ้าย) ขนมเปี๊ยะ และ ส้ม หรือผลไม้ตามใจชอบ สะดวกแบบไหน ได้หมดเลย!
วิธีเผากระดาษเงินกระดาษทอง แบบสุดปัง!
หลังจากที่เรา จัดของไหว้เจ้าที่ และบรรพบุรุษ เสร็จในภาคเช้าแล้ว หลังจากเสร็จพิธีครึ่งชั่วโมง เราก็สามารถพักทานข้าวเที่ยงได้ และต่อด้วย พิธีเผากระดาษเงินการดาษทอง
ความสำคัญของการเผากระดาษเงินกระดาษทอง ชาวจีนเชื่อว่า เป็นการส่งสิ่งของ เครื่องใช้ เงินทอง ต่าง ๆ ไปให้กับญาติพี่น้อง ที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นประเภณีที่สืบทอดกันมากว่า 1,400 ปี โดยในพิธี เราจะเผากระดาษเงินกระดาษทอง ให้กับบรรพบุรุษ ต่อด้วยเผาให้กับผีไม่มีญาติ หรือ “สัมภเวสี”
วิธีเผากระดาษเงินกระดาษทอง แบบง่าย ๆ มีดังนี้!
- นำหินปูนมาขีดเส้นวงกลม ซ้อนกัน 3 วง ที่ลานบ้าน หรือที่ ๆ เราใช้เผากระดาษเงินกระดาษทอง
- นำกระดาษเงินกระดาษทอง (ส่วนที่จะให้บรรพบุรุษ) วางไว้ในวงกลมชั้นในสุด! ห้ามเกินออกมาชั้นนอก เพราะเชื่อว่าผีไม่มีญาติ จะมาแย่งเอาไปแทน ระวังด้วยนะทุกคน!
- เมื่อวาง กระดาษเงินกระดาษทอง ตรงกลางเรียบร้อย ก็จุดไฟเผาได้เลย!
- ขณะที่เผาก็กล่าวอัญเชิญบรรพบุรุษ ให้มารับเงินทองที่เผาไปให้ โดยต้องพูดแบบไม่ขาดปากว่า “ไหล หลิ่ง เฉียน… ไหล หลิ่ง เฉียน… ไหล หลิ่ง เฉียน!” แปลว่า “มารับเงินด้วย!” สามารถเติมชื่อผู้ตาย หรือเรียกปู่ ย่า หลังคาถาได้ด้วยนะ! เช่น “ไหล หลิ่ง เฉียน! อากง”
- หลังจากเผากระดาษเงินกระดาษทองให้บรรพบุรุษแล้ว ก็เผาต่อให้แก่ผีไร้ญาติได้เลย โดยกล่าวว่า “ซ่ง หวางเหริน” ที่แปลว่า ส่งให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ต่อด้วยพิธีเซ่นไหว้ตอนบ่าย ให้กับผีไร้ญาติได้เลย เท่านี้ก็เป็นอันเสร็จสิ้น!
เพียงแค่เรารู้ 5 ขั้นตอน ง่าย ๆ นี้ เราก็สามารถเผากระดาษเงินกระดาษทองได้อย่างถูกต้องแล้ว! ลองเอาไปใช้ที่บ้านกันนะ เผื่อใครที่ยังไม่รู้ขั้นตอนเหล่านี้!
สรุปส่งท้าย ขอให้ได้ ขอให้โดน!
สำหรับคนแต่ตอนจบ! “วันสารทจีน” คือวันรวมญาติของชาวจีน ที่จะกลับมาเจอกัน เพื่อแสดงความรัก ความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ตามตำนานสารทจีน เชื่อว่าเป็นวันที่ประตูนรกเปิดออก โลกวิญญาณและโลกมนุษย์เชื่อมโยงถึงกัน จึงทำให้วิญญาณบรรพบุรุษ กลับมาเยี่ยมบ้านได้
ในวันสารทจีน จึงมีกิจกรรมไหว้เจ้าที่ ไหว้บรรพบุรุษ และไหว้ผีไม่มีญาติ เพื่อส่งผลบุญให้กับญาติพี่น้อง และสัมภเวสี อีกทั้งเพื่อความเป็นสิริมงคล แก่คนในครอบครัวอีกด้วย ใครอยากรวย อยากมีโชคลาภ เฮง ๆ ตลอดปี ห้ามพลาด! เทศกาลสารทจีน ในวันที่ 2 กันยายน 2563 นี้!
